شرایط خلیفه از دیدگاه شیعه

همانگونه که قبلا بیان کردیم دو مقدمه را بیان کردیم تا به شرایط خلیفه از دیدگاه شیعه رسیدیم قبل از پرداختن به این بحث باید متذکر بشوم که معین کردن شرط در مقابل از باب افهام خصم می باشد چون وقتی که خداوند تبارک و تعالی ، خلیفه را انتخاب کرد دیگر بحث از شرایط معنا نداد.اما امام باید دارای ویژگی هایی باشد که از دیگران ممتاز باشد مانند علم الهی ، عصمت و برخی گفته اند که شیعه هاشمی

شرایط خلیفه از دیدگاه شیعه

همانگونه که قبلا بیان کردیم دو مقدمه را بیان کردیم تا به شرایط خلیفه از دیدگاه شیعه رسیدیم قبل از پرداختن به این بحث باید متذکر بشوم که معین کردن شرط در مقابل از باب افهام خصم می باشد چون وقتی که خداوند تبارک و تعالی ، خلیفه را انتخاب کرد دیگر بحث از شرایط معنا نداد.اما امام باید دارای ویژگی هایی باشد که از دیگران ممتاز باشد مانند علم الهی ، عصمت و برخی گفته اند که شیعه هاشمی بودن را شرط می داند .

هاشمی بودن

همانگونه که بیان کردیم ای شرط را به شیعه نسبت داده اند اما از انجا که شیعه قائل به نص می باشد بحث در این باره ، بی مورد می باشد خدای تعالی می فرماید :

«وَما کانَ لِمُؤْمِنٍ وَلا مُؤْمِنَةٍ إِذا قَضَى اللَّه وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ»( سوره احزاب: آیه 36.)

وقتى خدا و رسولش امرى را مقرّر کنند، هیچ مرد و زن مؤمنى در مورد آن از خود اختیارى ندارند.

هم‏چنین از آن جا که امامت جانشینى و نیابت رسول خداست، پس‏ «ما یعتبر فی النبی، یعتبر فی الإمام بعد النبی» یعنی هرچه در نبی معتبر و شرط می باشد همانها در امام و جانشین نبی شرط می باشد و خداى تعالى مى‏فرماید:

«اللَّه أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالَتَهُ»( سوره انعام: آیه 124)

خدا بهتر مى‏داند که رسالتش را کجا قرار دهد.

همانگونه که امام از جانب خدا تعین می شود امام هم از جانب خداوند تعین می شود و احدی حق تعین او را ندارد از سوى دیگر با توجه به نصوص و ادله درمى‏یابیم که خداى تعالى امامان و خلفاى خود را از میان بنو هاشم و بلکه از اهل بیت رسالت انتخاب کرده است؛ پس هاشمى بودن امام شرطى نیست که شیعه براى امام تعیین کند، بلکه نص از این حقیقت حکایت دارد که امامان الاهى از قریش، از بنو هاشم و از اهل بیت رسالت‏اند.

یکی از ویژگی هایی که امام باید داشته باشد علم می باشد

شیعه معتقد است که امام به حکم عقل و نقل باید به جمیع مسائل دینى، علوم قرآن و بلکه تمام آن چه بشر بدان نیازمند است عالم باشد. رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله شهر علم است و علوم نخستین و آخرین نزد اوست؛ پس جانشینان ایشان نیز باید داراى چنین علمى باشند، تمام مسائل دین را بدانند و به قرآن عالم باشند تا دین الاهى و کتاب خدا را از تحریفات و زیاده و نقصان حفظ کنند. محکم و متشابه، ظاهر و باطن و تفسیر قرآن و حقایق دین را بدانند و براى مردم بیان کنند. به آن چه که مورد نیاز بشر است عالم باشند و در پاسخ هیچ سؤالى فرو نمانند. در غیر این صورت امام تابع خواهد بود نه متبوع، چرا که تبعیت جاهل از عالم به حکم عقل است و پیش انداختن عالم و پس زدن جاهل در زمره سیره عقلاست.

در علم امام  علیه السلام همین بس که امیر المومنین علیه السلام می فرماید : قبل از اینکه از میان شما بروم هر چه می خواهید از من بپرسید .

و قبلا به این حدیث اشاره نمودیم .از انجا که علم امام بحث طولانی و مفصلی دارد ان شاء الله در اینده به آن خواهیم پرداخت .